CÀ PHÊ ARABICA NGUYÊN CHẤT RANG MỘC
Hành trình khẳng định vị thế cường quốc trên bản đồ cà phê thế giới
Năm 1857, người Pháp đã đưa cà phê vào Việt Nam trong cuộc chinh phục thuộc địa, tuy nhiên mãi đến năm 1914, người Pháp chọn Buôn Ma Thuột làm nơi chuyên canh cây cà phê Robusta dựa trên những nghiên cứu kỹ lưỡng về thổ nhưỡng, khí hậu, độ cao… Đến năm 1922, vùng đất đỏ bazan Đắk Lắk đã nhanh chóng được phủ một màu xanh bạt ngàn với những nông trang cà phê do người Pháp quản lý. Với chất lượng và hương vị tự nhiên thơm đặc trưng, thể chất đậm đà cà phê Robusta Buôn Ma Thuột khi ấy chủ yếu được xuất về Pháp. Chỉ số lượng ít những người làm việc cho chính quyền Pháp có được cơ hội tiếp cận thưởng thức cà phê theo lối sống phương Tây, trong khi đó, người lao động đơn thuần xem là thức uống tăng cường năng lượng để làm việc. Văn hóa cà phê của Việt Nam khi đó hoàn toàn chưa được định hình, tạo nên một chuẩn mực riêng nào.
Đến năm 1986, đất nước bước vào giai đoạn mở cửa, tham gia toàn cầu hóa thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội cả nước. Tại tỉnh Đắk Lắk, chính quyền đã chủ trương trồng mới, thâm canh rộng rãi cà phê trong nhân dân, hình thành các vùng tập trung chuyên canh cà phê lớn ở thành phố Buôn Ma Thuột, Cư M'gar, Krông Pắk, Krông Năng và các huyện lân cận. Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, hơn 40 năm nay, cây cà phê đã định hình là cây trồng trọng điểm của tỉnh Đắk Lắk, với diện tích hơn 200.000ha. Cùng sự gia tăng về diện tích, sản lượng canh tác, công cuộc đổi mới, hội nhập thế giới liên tục diễn ra, đem lại nhiều cơ hội cho nhiều doanh nghiệp tham gia sản xuất chế biến cà phê, đưa thương hiệu cà phê Việt Nam ra với thế giới.
Trong đó, Trung Nguyên Legend là một thương hiệu tiêu biểu, tiên phong trong hành trình đưa cà phê Việt Nam lên bản đồ thế giới. Với những sản phẩm cà phê từ rang xay, hòa tan, chuyên biệt có thương hiệu Trung Nguyên, G7, Trung Nguyên Legend mang bản sắc văn hóa cà phê Việt Nam, đáp ứng xu hướng thưởng thức cà phê của thế giới, tập đoàn Trung Nguyên Legend đã đưa hạt cà phê Robusta của Buôn Ma Thuột đến hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ. Từ năm 2005, Trung Nguyên Legend đã cùng tỉnh Đắk Lắk tổ chức các hoạt động quảng bá văn hóa cà phê, đánh dấu bước ngoặt của ngành cà phê gắn với Chỉ dẫn địa lý "Cà phê Buôn Ma Thuột" được Cục Sở hữu trí tuệ - Bộ Khoa học và Công nghệ đăng bạ. Năm 2007, tiếp tục tổ chức Tuần lễ văn hóa cà phê tại thủ đô Hà Nội và TP.HCM. Đến năm 2011, Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột chính thức được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Lễ hội cấp Quốc gia, tổ chức mỗi 2 năm 1 lần thu hút hàng trăm nghìn lượt khách trong và ngoài nước.
Thành phố cà phê hội tụ những không gian sống Khác biệt - Đặc biệt - Duy nhất được Trung Nguyên Legend tạo dựng với tầm nhìn đưa Buôn Ma Thuột trở thành "Thành phố cà phê của thế giới"
Đặc biệt, Nhà sáng lập - Chủ Tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ đã đưa ra ý tưởng xây dựng Buôn Ma Thuột trở thành "Thiên đường cà phê" thế giới tại Hội nghị phát triển cà phê bền vững tổ chức ở Đắk Lắk năm 2007. Hàng loạt hoạt động quảng bá, thuyết phục các nhà hoạch định chính sách, các nhà khoa học, văn nghệ sĩ, giới truyền thông; các cuộc vận động, mở trại sáng tác, mời nhiều chuyên gia nổi tiếng trên thế giới tư vấn về kinh tế, nông nghiệp, du lịch, kiến trúc… đã được tập đoàn Trung Nguyên Legend kết nối, tổ chức liên tục.
Đến tháng 11.2012, tham dự Hội thảo "Thiết lập chương trình nghị sự quốc tế" lần thứ 13 tổ chức tại Lucerne (Thụy Sĩ), Trung Nguyên Legend đã đưa ra khái niệm về "học thuyết cà phê" và "7 sáng kiến chung cho ngành cà phê toàn cầu". Sáng kiến về Xây dựng Thủ phủ Cà phê Toàn cầu đã được đăng tải trên Tạp chí Global Coffee Review - một trong những tạp chí uy tín nhất trong ngành cà phê toàn cầu, phát hành trên toàn thế giới.
Đến nay, sau hơn 1 thập kỷ tự nhận lãnh trách nhiệm, tiên phong đồng hành, đóng góp mọi nguồn lực cùng với Chính phủ, với UBND tỉnh Đắk Lắk, các Bộ, ban, ngành địa phương, tầm nhìn về một cộng đồng cà phê toàn cầu - sáng kiến thứ 2 trong "7 sáng kiến chung cho ngành cà phê toàn cầu" đã được tập đoàn Trung Nguyên Legend triển khai, từng bước hiện hình với dự án Thành phố Cà phê và công trình biểu tượng của ngành cà phê Việt Nam - Bảo tàng thế giới cà phê. Dự án Thành phố Cà phê với quy mô 45,45 ha, khởi công từ tháng 1.2017 đến nay đang dần hiện hình theo đúng tầm nhìn trở thành đô thị lõi của Tây Nguyên, góp phần hiện thực hóa tầm nhìn đưa Buôn Ma Thuột trở thành Thành phố cà phê của thế giới. Bảo tàng Thế giới Cà phê, một công trình biểu tượng cho ngành cà phê Việt Nam và đóng góp cho ngành cà phê thế giới, đã trở thành trung tâm văn hóa cộng đồng của Đắk Lắk và cả thủ phủ Tây Nguyên. Đây cũng là "Bảo tàng sống lớn nhất, sống động và độc đáo nhất!" (Theo AP), lưu giữ hơn 11.000 hiện vật của ba nền văn minh cà phê tiêu biểu, có niên đại nhiều thế kỷ. Sau hơn 4 năm mở cửa, Bảo tàng Thế giới Cà phê đã đón tiếp gần 4 triệu lượt khách từ hơn 22 quốc gia, góp phần nâng doanh thu ngành du lịch Đắk Lắk tăng hơn 473%.
Hoa hậu Tiểu Vy và Á hậu Kim Duyên trải nghiệm văn minh cà phê Thiền tại M’Drak.
Những nỗ lực của Trung Nguyên Legend bước đầu góp phần đưa cà phê Việt Nam chinh phục thế giới. Tuy nhiên, số lượng những doanh nghiệp như Trung Nguyên Legend vẫn còn rất ít. Trong khi đó, làn sóng cà phê quốc tế với sự tham gia của những thương hiệu lớn toàn cầu đang xâm nhập, mang theo những phong cách thưởng thức mới, hấp dẫn. Đồng thời, sự khác biệt hương vị giữa cà phê Arabica và Robusta cũng như giá trị thực sự của hạt cà phê Robusta Việt Nam vẫn chưa được người tiêu dùng trong nước hiểu đúng. Chính vì vậy, một chiến lược tổng thể về chính sách, truyền thông toàn diện của chính phủ, chính quyền địa phương sẽ góp phần xây dựng văn hóa cà phê Việt Nam giàu có hơn, hấp dẫn hơn và quyến rũ hơn, tạo dựng niềm tự hào cho người Việt về một văn hóa cà phê Việt Nam khác biệt, đặc biệt. Đây cũng sẽ là nền tảng để có thể đưa ngành cà phê Việt Nam đạt được giá trị 20 tỉ đô, xứng đáng là một cường quốc cà phê.
Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8 (10-14.3.2023) được tổ chức sau 4 năm gián đoạn vì đại dịch với tinh thần hội nhập quốc tế, phong cách hiện đại và quy mô lớn bậc nhất từ trước đến nay dự kiến tạo sức hút mạnh mẽ. Đây là dịp đặc biệt để các nhà lãnh đạo, các chuyên gia, giới truyền thông cùng đóng góp ý tưởng làm rõ bản sắc, định hình và lan tỏa sức hấp dẫn của văn hóa cà phê Việt Nam, góp phần nâng cao giá trị cà phê Việt Nam xứng đáng với tiềm năng và vị thế của nó, cũng như tạo nên niềm tự hào chung của người Việt Nam trên toàn cầu.
Nhiều nước tăng nhập cà phê Việt Nam
Lễ hội cà phê đang diễn ra tại Buôn Ma Thuột càng thêm ý nghĩa khi giá cà phê nội địa đang ở mức cao nhất trong gần nửa năm qua. Hiện giá cà phê robusta nhân xô tại các tỉnh Tây nguyên dao động quanh mốc 48.000 đồng/kg. So với đầu năm nay, giá cà phê bình quân tăng 8.000 đồng/kg và gần chạm mức đỉnh 50.700 đồng/kg hồi tháng 8.2022.
Nguồn cung cà phê arabica thấp là cơ hội để phát triển xu hướng tiêu dùng cà phê robusta của Việt Nam
Giá cà phê nội địa tăng mạnh ngay từ đầu năm do nguồn cung khan hiếm trên thị trường quốc tế. Cụ thể, xuất khẩu cà phê của Brazil trong tháng 2.2023 chỉ đạt 2,1 triệu bao, giảm gần 36% so với cùng kỳ năm 2022 và là mức thấp nhất trong 5 năm qua. Ngược lại, xuất khẩu của Việt Nam lại đang rất thuận lợi. Số liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam cho biết, trong tháng 2 xuất khẩu cà phê Việt Nam đạt trên 200.000 tấn, trị giá 435 triệu USD, so với tháng trước tăng 40% cả về lượng và giá trị.
Trong đó, EU - thị trường tiêu thụ lớn nhất (chiếm 41%) tăng 2,7%; Nga tăng 29%; Mỹ tăng tới 47%; Algeria tăng 117%... Đáng chú ý, một số nước có thế mạnh về trồng cà phê cũng tăng mạnh khối lượng nhập khẩu từ Việt Nam như: Mexico đạt gần 7.000 tấn, tăng gấp 6,7 lần, Indonesia đạt 6.700 tấn tăng 2,6 lần...
Theo Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO) xuất khẩu cà phê toàn cầu tiếp tục giảm trong giai đoạn đầu niên vụ 2022 - 2023, từ tháng 1 - 4. Điều này khiến giá cà phê thế giới tăng 11,4% trong tháng 2 lên mức bình quân 174,8 US cent/pound.
