Tương tự các khối ngành khác, ngành dịch vụ cũng có những điểm đặc trưng riêng.
Dịch vụ tiêu dùng bao gồm các nhóm ngành nào?
Dịch vụ tiêu dùng bao gồm rộng khắp các nhóm ngành phục vụ đời sống: bán buôn, bán lẻ; sửa chữa; du lịch, nhà hàng, khách sạn; chăm sóc sức khỏe; giáo dục; công nghệ; truyền thông…
Những lĩnh vực dịch vụ tiêu dùng có sự phát triển đáng chú ý ở Việt Nam hiện nay, có thể kể đến như:
Công nghệ dần trở thành lĩnh vực hàng đầu để phát triển các loại hình dịch vụ tiêu dùng từ cuối những năm 2000, khi cách mạng công nghệ 4.0 bùng nổ trên toàn cầu.
Các mô hình dịch vụ cung cấp giải pháp, xây dựng hệ thống thông tin, nguồn nhân lực về công nghệ ra đời và tăng lên mạnh mẽ ở mọi quốc gia, nhất là với một nước đang phát triển như Việt Nam.
Đời sống được nâng cao, khiến nhu cầu du lịch trong nước và quốc tế ở Việt Nam phát triển nhanh chóng. Chỉ riêng du lịch nội địa, các tour du lịch, các địa điểm nghỉ dưỡng được quy hoạch, xây dựng trên cả nước, ví dụ như: Đà Lạt, Sa Pa, Đà Nẵng, TP.HCM, Hà Nội,...
Logistic là dịch vụ trọng yếu đối với tất cả các ngành sản xuất, giúp quá trình luân chuyển hàng hóa, vật liệu, sản phẩm, thông suốt cả trong nước lẫn quốc tế, góp phần thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ sản phẩm tiêu dùng.
Đây là ngành có tính cạnh tranh và không gian phát triển lớn, đáp ứng nhu cầu truyền thông, quảng bá về sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp đến người tiêu dùng.
Những năm gần đây, dịch vụ truyền thông - quảng cáo có xu hướng kết hợp với các nền tảng công nghệ tổ chức livestream trên nhiều kênh mua sắm trực tuyến như TikTok, Shopee,... phần nào tối ưu hiệu quả truyền thông của các doanh nghiệp.
Chăm sóc sức khỏe, thẩm mỹ đang là một trong những lĩnh vực có tiềm năng phát triển lớn nhờ sự đa dạng về dịch vụ, thu hút đông đảo người dùng: các khóa thiền, các gói gym, trị liệu tâm lý, trang điểm, làm móng...
Đối với sự phát triển xã hội
Dịch vụ phát triển giúp mở rộng cơ hội việc làm, giải quyết vấn đề việc làm cho hàng triệu lao động.
Bên cạnh đó, cùng với tiến trình phát triển kinh tế, ngành dịch vụ liên tục hình thành nên các ngành, nghề đặc thù mới, đáp ứng những nhu cầu ngày càng cao của con người đối với đời sống.
Sự phát triển của ngành dịch vụ tác động mạnh mẽ đến tư duy phát triển của người lao động, thúc đẩy họ liên tục nâng cao, đổi mới nhận thức để thích ứng với thị trường.
Nhờ ứng dụng công nghệ, ngành dịch vụ hiện nay giải quyết hầu như mọi nhu cầu mua sắm, chăm sóc sức khỏe, học tập, vui chơi,... của con người nhanh chóng và dễ dàng.
Dịch vụ tiêu dùng là gì? Ví dụ về dịch vụ tiêu dùng
Cơ cấu ngành dịch vụ được phân loại thành nhiều lĩnh vực và dịch vụ tiêu dùng là một trong số những lĩnh vực đó. Vì vậy, muốn hiểu được dịch vụ tiêu dùng là gì, ta cần phải định nghĩa được dịch vụ là gì.
Luật Giá 2012 quy định tại khoản 2 Điều 4 về khái niệm dịch vụ như sau:
Dịch vụ là hàng hóa có tính vô hình, quá trình sản xuất và tiêu dùng không tách rời nhau, bao gồm các loại dịch vụ trong hệ thống ngành sản phẩm Việt Nam theo quy định của pháp luật.
Tiếp theo, về định nghĩa “tiêu dùng”: Có thể hiểu đơn giản tiêu dùng là quá trình con người sử dụng, tiêu thụ các sản phẩm, các loại hình dịch vụ nhằm đáp ứng các nhu cầu trong cuộc sống.
Tiêu dùng bao hàm mọi hoạt động mua sắm và sử dụng các sản phẩm hoặc dịch vụ phục vụ đời sống của con người như: đồ dùng gia đình, thực phẩm, áo quần, sản phẩm công nghệ, đồ điện tử, các gói chăm sóc sức khỏe, dịch vụ làm đẹp, du lịch,...
Tóm lại, là một thành phần của ngành dịch vụ, dịch vụ tiêu dùng cũng mang bản chất dịch vụ, có thể định nghĩa về dịch vụ tiêu dùng như sau: Dịch vụ tiêu dùng là hàng hóa mang tính vô hình, quá trình sản xuất và tiêu dùng gắn liền nhau, bao gồm các loại hình dịch vụ liên quan đến lĩnh vực tiêu dùng.
Một vài ví dụ về các loại hình dịch vụ tiêu dùng bao gồm có:
Các dịch vụ sửa chữa nhà, máy móc, ô tô, xe máy
Dịch vụ du lịch, nhà hàng, khách sạn
Các loại hình chăm sóc sức khỏe, thẩm mỹ, thể thao
Các dịch vụ cung cấp giải pháp giáo dục,...
Các nhóm ngành dịch vụ hiện nay ở Việt Nam
Ở Việt Nam, có thể tham khảo Danh mục xuất, nhập khẩu Việt Nam ban hành tại Quyết định 28/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ để biết các nhóm ngành dịch vụ (được mã hoá bằng 04 chữ số):
Dịch vụ bưu chính - viễn thông (2450)
Dịch vụ máy tính và thông tin (2620)
Phí mua, bán quyền sử dụng giấy phép, thương hiệu, bản quyền (2660)
Dịch vụ cá nhân, văn hóa và giải trí (2870)
Dịch vụ Chính phủ, chưa được phân loại ở nơi khác (2910)
Trong tiến trình phát triển kinh tế hiện đại, dịch vụ đã và vẫn đang là thành phần mang đến những đóng góp vô cùng lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Đối với sự phát triển kinh tế
Dịch vụ như chiếc cầu, kết nối bên bên bán và bên có nhu cầu sử dụng dịch vụ, giúp đẩy nhanh quá trình luân chuyển, cung cấp các sản phẩm hàng hóa, tiền tệ giữa các khu vực, vùng miền trong và ngoài nước.
Tại Việt Nam, ngành dịch vụ nắm giữ mắt xích quan trọng, thúc đẩy kinh tế Việt Nam nhanh chóng hội nhập với quốc tế, góp phần đặc biệt trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
